W tej części kursu zajmiemy się praktycznymi aspektami poradnictwa. Każdy z Was, oprócz tego, że zdobył wiedzę na temat zasad prawidłowego żywienia, powinien umieć ją teraz przekazać innym i zdobyć umiejętności potrzebne podczas pracy w gabinecie. Jak w ogóle powinna przebiegać porada? Jak się zachowywać? O co należy spytać, żeby jak najlepiej poznać naszego pacjenta? Jakie ważne kwestie poruszyć? Zobaczmy, punkt po punkcie, jak wygląda nasze spotkanie z pacjentem.
- Na początku powinieneś dowiedzieć się jaki jest główny cel wizyty. Dana osoba przychodzi do Ciebie z konkretnym problemem, więc będziesz musiał skupić się przede wszystkim na jego rozwiązaniu. Wysłuchaj, czy chodzi o zrzucenie kilku kilogramów czy zdrowszy sposób odżywiania się bez odchudzania.
- Po wstępnym zapoznaniu się z pacjentem wykonujesz niezbędne pomiary. Przede wszystkim, musisz sprawdzić masę ciała, najlepiej za pomocą wagi umożliwiającej badanie składu ciała. Dobrze, żeby w gabinecie znajdował się wzrostomierz, na którym będziesz mógł sprawdzić wzrost. Nie jest to niezbędne, ponieważ zazwyczaj pacjent jest w stanie podać nam taką informację. Zdarza się jednak, że pacjenci, zwłaszcza starsi, nie pamiętają swojego wzrostu lub podają dane sprzed kilkunastu lat, a przecież z wiekiem wzrost ulega często zmniejszeniu. Za pomocą tych informacji możemy obliczyć wskaźnik BMI, na podstawie którego dowiemy się czy masa ciała jest prawidłowa. Najlepiej wskaźnik ten zestawić z wynikami badania składu ciała, aby upewnić się czy wysoka wartość BMI wynika z nadmiaru tkanki tłuszczowej, czy może jest skutkiem intensywnych ćwiczeń rozwijających mięśnie lub nadmiernego gromadzenia wody w organizmie. Następnie należy wykonać pomiary obwodów talii i bioder, aby obliczyć wskaźnik WHR i na tej podstawie ocenić typ otyłości. Na tym etapie nie informuj pacjenta o nieprawidłowościach w wynikach, które Cię zaniepokoiły, i nie zaczynaj udzielać rad. Na razie jest to część spotkania, w którym zbieramy informacje, a na pełną poradę przyjdzie pora później.
- Zadaj kilka pytań dotyczących stanu zdrowia, chorób przewlekłych, problemów hormonalnych. Poproś o wyniki badań krwi (stężenie glukozy, lipidogram), ciśnienia tętniczego. Dowiedz się czy pacjent leczy się na swoje ewentualne dolegliwości. Jeśli nie, być może będzie konieczne, aby najpierw odwiedził lekarza, ponieważ w takiej sytuacji podejmowanie diety i dodatkowej aktywności fizycznej może być niebezpieczne.
- Jeśli masz do czynienia z osobą z nadwagą lub otyłością, dowiedz się czy podejmowała już ona próby odchudzania i z jakim skutkiem. Zapytaj o stosowane do tej poty diety. Może się okazać, że dana osoba stosowała na własną rękę restrykcyjne diety odchudzające, przez co jej metabolizm może być znacznie spowolniony.
- Musisz się też dowiedzieć czegoś o stylu życia danej osoby. Przydatne będą informacje na temat wykonywanej pracy, aktywności fizycznej, sposobów spędzania wolnego czasu. Możesz zapytać o ogólne samopoczucie, poziom stresu w życiu oraz stosowanie używek.
- Przeprowadź wywiad żywieniowy (jego dokładny opis znajdziesz w kolejnej lekcji)
- Kiedy zbierzesz już informacje o pacjencie, możesz przejść do dalszej części wizyty, czyli omówienia wyników badań jakich dokonałeś na początku oraz wskazania, zidentyfikowanych podczas rozmowy, błędów w postępowaniu.
- Uzasadnij dlaczego będzie konieczne wprowadzenie zmian w stylu życia, na przykład poprzez wskazanie, które błędy odpowiedzialne są za wzrost masy ciała i uświadomienie konsekwencji niewłaściwego stylu życia.
- Zdecyduj jaką formę diety możesz zaproponować. Jeśli nie obserwujesz nadmiernej masy ciała, możesz zaproponować III etap Diety Wellness, który pomoże wprowadzić zdrowe nawyki żywieniowe, nie powodując zmian masy ciała. Jeśli natomiast, zauważyłeś nadwagę lub otyłość, zwłaszcza z towarzyszącymi symptomami stanu przedcukrzycowego (nie cukrzycy!), zaproponuj przejście przez wszystkie etapy Diety Wellness, dzięki czemu pokonane zostaną zaburzenia metabolizmu, a masa ciała ulegnie obniżeniu.
- Zapoznaj pacjenta z celem i zasadami diety. Powinien on również otrzymać dwutygodniowy jadłospis, listę produktów zalecanych i niezalecanych oraz tabele indeksu glikemicznego. Wyjaśnij polecane metody przyrządzania potraw.
- Koniecznie zapytaj czy wszystkie zasady zostały dobrze zrozumiane oraz dowiedz się czy pacjent ma jakieś wątpliwości dotyczące stosowania diety lub produktów w niej występujących. Powinien przejrzeć otrzymane jadłospisy i ocenić czy będzie miał problemy z ich zastosowaniem, np. wynikające z obecności w nich produktów, których nie lubi.
- Wszystkie dodatkowe zalecenia i ważne informacje zapisz na kartce i przekaż pacjentowi, możesz też poprosić o adres e-mail, na który mógłbyś je wysłać.
- Kolejna wizyta powinna odbyć się po dwóch tygodniach, ale możesz poprosić, aby pacjent po tygodniu diety skontaktował się z Tobą drogą telefoniczną lub mailową i poinformował Cię o swoim samopoczuciu i ewentualnych trudnościach jakie napotyka podczas stosowania diety.